Thursday, June 2, 2011

Το δράμα μας

Τα παρακάτω τα γράφω όχι επειδή τα υποστηρίζω απαραίτητα (δε ξέρω τι να υποστηρίξω) αλλά για να ξεσπάσω και εγώ με τον τρόπο που ξέρω αλλά και να δω μετά πως νιώθω. Μετά λοιπόν από αυτά που έγραψα ένιωσα άσχημα και όταν δακτυλογράφησα το κείμενο προσπάθησα πολλές φορές να τα λογοκρίνω. Εκείνο όμως που συνειδητοποιώ είναι ότι οι μεγάλες κουβέντες δεν κάνουν καλό γιατί τείνω να τις πιστέψω και να τις υιοθετήσω ενώ δεν τις πιστεύω ακράδαντα. Και εκείνο που με καίει περισσότερο δεν είναι η επανάσταση, είναι να ξέρω τι μου γίνεται, να μιλάω χωρίς να φοβάμαι, να διατηρήσω τη λογική μου μέσα στο παρανάλωμα του παραλόγου που επικρατεί χωρίς να χάσω το συναίσθημα. Νιώθω μπερδεμένος όμως. Γι αυτό γράφω τις σκέψεις μου όπως έρχονται χωρίς καμία παρέμβαση μέχρι να ξεμπερδευτώ.

Μιλάω για μεγάλα νοήματα και κατανόηση των αιτιών της κρίσης και για μια ολόκληρη κοσμοθεωρία που πλήγεται και παίρνει το μελαγχολικό σενάριο «το τραγικό τέλος του κοινωνικού κράτους στην Ευρώπη και την Ελλάδα». Διότι κάτι τραγικό συμβαίνει εδώ με την έννοια που προσδώσανε οι αρχαίοι τραγωδοί στα ανθρώπινα και πολιτικά δρώμενα. Μικρές καθημερινές τραγωδίες για τους ανθρώπους που μέσα στην άγνοια και την έλλειψη συνείδησής για το τι συμβαίνει βγαίνουν στους δρόμους, βουβά πρόβατα όχι για βοσκή αλλά ξέμπαρκα, ένα άναρχο πλήθος πριν ξεσπάσει σε πράξεις αν μη τι άλλο τραγικές. Επειδή και η κωμωδία είναι μέρος της τραγωδίας, είναι κωμικοτραγικό να βλέπεις πλήθη σε μια πλατεία της Βαβέλ να χειροκροτάνε, άλλοι να χορεύουν, άλλοι να φωνάζουν και να θυμώνουν και όλοι στο τέλος να σιωπούνε αναλογιζόμενοι που πάει όλο αυτό το πράγμα. Αυτό είναι μέρος μιας εσωτερικής πλοκής που θα καταλήξει σε τραγικά αποτελέσματα. Ύβρις, άτη, νέμεσις, τίσις για όλους όσοι παίζουν σε αυτό το παιχνίδι, από το ΔΝΤ και τον Πρωθυπουργό έως και τον τελευταίο ελληνάκο που επωφελήθηκε του ελληνικού ευρωπαϊκού θαύματος. Το θαύμα όμως ήταν ένα θέατρο που παίζουν οι ελίτ για να καθησυχάσουν τα πρόβατα και να τα βάλουν στο μαντρί του κέρδους, της κατανάλωσης, του εκσυγχρονισμού. Τώρα που τα μάγια λύθηκαν ο μάγος αποδείχτηκε τσαρλατάνος και μπαγαπόντης και τα σύνεργά του επιβλαβή. Τα πλήθη όμως αρνούνται να ξυπνήσουν και προτιμούν να κοιμούνται στο πλευρό της αναδιάρθρωσης, της ξενοφοβίας, της χριστιανολαγνείας, της μοιρολατρίας στο πεπρωμένο του αδικημένου έλληνα.
Κάθε τραγική ιστορία περιέχει αστάθμητους παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν την πλοκή σε απρόσμενα μονοπάτια. Για κάποια θετικά μυαλά αυτοί οι παράγοντες είναι θετικοί και θα οδηγήσουν σε ευνοϊκές αλλαγές για το μέλλον. Όσοι όμως βλέπουν σε αυτή την ιστορία κάτι που θεμελιακά πάει να εκλείψει, έναν παράγοντα που απειλείται, μια αξία που πολεμάται, φοβούνται το τέλος. Μόνο που για την ακρίβεια με τις πράξεις τους το επιδιώκουν. Υιοθετούν έτσι έναν ηρωϊκό χαρακτήρα και επιδίωξή τους είναι η ηρωϊκή έξοδος από τη μάχη ακόμα και χαμένοι. Έλα μου ντε όμως που δε γνωρίζουν ποια μάχη πρέπει να δώσουν. Εδώ το έργο χωλαίνει, χρειάζεται να δωθεί ένα κίνητρο, μια αφορμή να διαπραχθεί η ύβρις και να ξεχυλήσει η οργή, να βαφτούν οι δρόμοι με αίμα και ο κόσμος ο πολύς (άλλος ένας μύθος) να αποκτήσει νέους ήρωες. Τότε η αδρεναλίση της εκτόνωσης θα έχει εκτοπίσει κάθε λογική και διπλωματική πολιτική έτσι ώστε ο κόσμος δε θα σκέφτεται ελεύθερα αλλά θα εκβιάζεται συναισθηματικά, ή με τους μεν ή με τους δε. Το πρόβλημα του έργου είναι ότι το δίπολο αυτό εξαρχής είναι καταδικασμένο διότι εκλείπει θεμελιακά από την συνειδησιακή καθημερινότητα των πολλών. Η έλλειψή του όμως σε επίπεδο γενικευμένο δε σημαίνει ότι απουσιάζει σε επίπεδο συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων, ίσα ίσα η πρώτη έλλειψη εγγυάται την δευτερη ύπαρξη. Άρα το δράμα το βλέπουμε ήση στα δίπολα έλληνας-μετανάστης, χρυσαυγίτης-συριζαίος, μπάτσοι-αναρχικοί, κ.ο.κ. Αυτό είναι συνεπώς το σύγχρονο δράμα του έλληνα, το θέατρο που παίζει στους καθημερινούς του μικρορόλους και η τραγική του κατάληξη είναι ότι παίρνει τον εαυτό του στα σοβαρά. Ο από μηχανής θεός είναι εναντίον του οπότε δεν ελπίζει ότι ο αγώνας του αποτελεί Έπος με την αρχαιοελληνική έννοια πάλι. Ο έλληνας πάλι είναι κακόμοιρός, πάλι γαμώτο, πάλι.

Βλέπετε ότι κι εγώ δε ξεφεύγω από τον κανόνα, μεγαλόστομος τραγωδός σαν το χορό που προκαταβάλει το μοιραίο για τους ήρωες χωρίς να αγγίζονται οι σύγχρονοι θεοί του χρήματος καθόλου. Ίσα ίσα είναι αυτοί που διασώζονται από τη μάχη. Ας πούμε ότι το έργο δεν τελείωσε ακόμα...

No comments: