Έλλειψη Οράματος

Συχνά πιάνω τον εαυτό μου να συνειδητοποιεί ότι δεν έχει κανένα όραμα για το συλλογικό μέλλον του κόσμου. Για το μέλλον της χώρας, του πλανήτη, της κοινωνίας γενικότερα. Τρομάζω τότε, σκεπτόμενος πόσο λιγότερο οραματιστή με έκανε η πορεία προς την πλήρη ενηλικίωση (οικογένεια, σπίτι και εργασία) και η συμβίωση με την οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων. Όσο δε βλέπω και τους γύρω μου να έχουν υιοθετήσει αυτή την στάση αναρωτιέμαι για το που πήγαν τα οράματα για έναν καλύτερο κόσμο. Για το αν ανήκουν σε μια ηλικιακή και ψυχολογική κατάσταση, εκείνη της μετα-εφηβείας, που αποτελεί οριστικά και αμετάκλητα παρελθόν και ως εκ τούτου χρειάζεται να αναθεωρηθούν σε μια περισσότερο ρεαλιστική βάση.

Με προβληματίζει αυτή η ρεαλιστική αντιμετώπιση της πραγματικότητας. Για την ακρίβεια δε νιώθω άνετα με αυτή ακόμα και αν την ζω και ο ίδιος. Τη βιώνω μέσα από την αντιμετώπιση των ευθυνών της καθημερινότητας, την διεκπεραίωση πραγματικών και μη υλικών και άλλων αναγκών, την αλλοτριωτική επίδραση της εργασίας, τη συνύπαρξη με έναν κόσμο που αναπαράγει όλα τα στερεότυπα του παρελθόντος. Από την άλλη, ελπίδα μου δίνουν η δύναμη που παίρνω από την υπευθυνότητα, η ευχαρίστηση από την ικανοποίηση αυτών των αναγκών και από μια αποδοτική μέρα στη δουλειά, ο εντοπισμός στοιχείων που μπορούν να δώσουν δημιουργική δυναμική στη χάραξη του μέλλοντος. Ακόμα όμως και αυτά τα πράγματα που μου δίνουν ελπίδα τα βιώνω με έναν αποσπασματικό, ατομικιστικό τρόπο, σα να αφορούν μόνο το άτομό μου και όχι ένα όραμα, μια θέαση όλου του κόσμου που με περιβάλλει. Πως μπορεί κάποιος να ελπίζει για τον εαυτόν του χωρίς να οραματίζεται για το όλον και παρόλα αυτά να μην υποκύπτει στον ατομικισμό; Πως γίνεται να πλάθουμε ωραίες εικόνες για τη ζωή μας και να τις μοιραζόμαστε αν αυτές δεν αφορούν και τους γύρω μας;

Τώρα που η ελπίδα για μια ριζοσπαστική πολιτική αλλαγή έδειξε τα όριά της, νιώθω ακόμα πιο ανίσχυρος κοινωνικά, ακόμα λιγότερο εκπροσωπημένος ιδεολογικά, ακόμα πιο απαισιόδοξος για τη δυνατότητα να υπάρξει ένας εναλλακτικός δρόμος πέρα από αυτόν της καθημερινής σκληρότητας που μας περιβάλλει. Άθελα μου υποκύπτω στην ευκολία της αδιαφορίας και του βολέματος με αυτά που έχω (που μου έχουν δοθεί) κοιτώντας μόνο πως θα ελιχθώ καλύτερα για να γλιτώσω την υποβάθμιση και την καταδίκη που έχει σαρώσει άλλους. Γίνομαι ένας μικροαστός, καχύποπτος σε κάθε προοδευτική πράξη και φιλικά διακείμενος σε κάθε συντηρητική. Είμαι παιδί του συστήματος που γεννάει τις κρίσεις, αυτό τουλάχιστον το αναγνωρίζω.

Στην περιφέρεια που κατοικώ όλα μοιάζουν να κινούνται προς μια προδιαγεγραμμένη πορεία προς την αγκύλωση των συνειδήσεων. Οι άνθρωποι δουλεύουν, και όσοι είναι άνεργοι ονειρεύονται να βρουν δουλειά. Αυτό το λες πρόοδο από την κατάσταση της τεμπελιάς, αλλά όσο σκέφτομαι ότι η εργασία στα χρόνια που ζούμε δεν απέχει και πολύ από τη δουλεία, το λες επίσης και οπισθοχώρηση στην κατάσταση της εκμετάλλευσης και της αλλοτρίωσης. Οι άνθρωποι ψωνίζουν, όσοι έχουν χρήματα για ξόδεμα και όσοι δεν έχουν ονειρεύονται λεφτά. Αυτό το λες ανάπτυξη (ισχνή σίγουρα και άνιση) σε σχέση με την κατάσταση της φτώχειας, αλλά η φύση της υπερκατανάλωσης που έχει κατακτήσει τις σύγχρονες συνειδήσεις το καθιστούν μαζική ψυχοκοινωνική αρρώστια. Οι άνθρωποι βεβαίως κάνουν παιδιά, πηγαίνουν βόλτες, και κάνουν άπειρα ακόμα πράγματα χωρίς να τους νοιάζει το όραμα για το συλλογικό μέλλον. Έτσι κι εγώ τους ακολουθώ για να μη νιώσω μοναξιά και πονέσω με τη φρίκη της ζωής που εκτυλίσσεται γύρω μου. Και ξεχνάω τον πόνο, αρνούμαι το θάνατο και αδιαφορώ προς τα συναισθήματα. Ελπίζω μόνο για εκείνα που μπορούν να γίνουν και σκοτώνω το όνειρο. Ερωτεύομαι μέχρι εκεί που παίρνω ηδονή και φεύγω με τον πρώτο πόνο. Παραδίνομαι εύκολα σε εκείνον που με πείθει ορθολογικά για την ανυπαρξία του οράματος μέχρι που ακινητοποιούμαι. Μέχρι που δεν υπάρχω σαν αυτούσια οντότητα αλλά μόνο σαν εξάρτημα μιας μηχανής που με ξεπερνά και τις λειτουργίες της δε μπορώ να λογαριάσω παρά μόνο να ελπίσω ότι έχει φτιαχτεί για το καλό μου. Έτσι νομίζω ότι είμαι ευτυχισμένος.

Μη με αδικείς, είμαι σαν εσένα, με λίγη περισσότερη ή λιγότερη αυτοσυνειδησία. Προσπαθώ μόνο να μαζέψω τα κομμάτια μου από τα χτυπήματα που δέχομαι κατά τη διάρκεια της ενηλικίωσης ούτως ώστε να χτίσω έναν πιο στέρεο κόσμο για μένα και τους απογόνους μου. Σκέφτηκα ότι όλα αυτά ακούγονται πολύ προσωπικά για να αφορούν και τους άλλους αλλά αμέσως μετά πάλι σκέφτηκα ότι μόλις είχα κάνει μια ατομικιστική σκέψη. Γι' αυτό και μόνο είπα να στα δώσω να τα διαβάσεις και εσύ.