Στη γιορτή της 25ης Μαρτίου με πιάνει συγκίνηση
και δακρύζω. Το μυαλό μου λέει ότι δακρύζω επειδή θυμάμαι μνήμες ηρωισμού,
εντυπωμένες μέσα σε αυτό από την παιδική ηλικία. Συνεχίζει ερμηνεύοντας ότι ο
ηρωισμός είναι μια αντρική συναισθηματική κατάσταση που ψάχνει κανείς να βρει
που να την αναπτύξει και οι πόλεμοι του έθνους είναι μία καλή επένδυση. Ένα
ψέμα δηλαδή που καλλιεργείται από γενιά σε γενιά τελετουργικά και μοιρολατρικά.
Έλα μου ντε όμως που η καρδούλα μου λέει άλλα που δεν μπορώ να μεταφράσω
εύκολα. Όταν ακούω τον εθνικό ύμνο κάτι σπαράζει μέσα μου, μια υπερηφάνεια
αλλοτριωμένη από πάντα, μια αναθύμηση κοινοτικής συνείδησης που κάποτε ίσως
υπήρξε και που ζει στα βάθη της καρδιάς μου και ίσως καθενός που τραγουδά τον
ύμνο.
Είναι κάτι σα να γυρνάς στην παιδική σου ηλικία και να μη
θέλεις να ξαναγυρίσεις στο παρόν. Τότε
που οι μύθοι είχαν νόημα και σου έδιναν προσωπική και κοινοτική υπόσταση. Μύθοι
που ποτέ δεν πρέπει να εκλογικεύσεις το νόημά τους γιατί τότε θα σημαίνει ότι
μεγάλωσες. Είμαστε όλοι μικροί απέναντι στην Πατρίδα, μικροί, αθώοι, πιστοί. Μα
μόλις κάναμε το λάθος και μεγαλώσαμε γίναμε εθνοκάπηλοι, ηλίθιοι και προδότες
μόνο προσπαθώντας να κατανοήσουμε και να επικοινωνήσουμε το νόημα της ύπαρξης
του έθνους.
Γι’αυτό ενσυνείδητα γίναμε αρνητές αυτού και πολέμιοι της ιδέας
του. Βρήκαμε πολλές αιτίες, ότι τα έθνη κάνουν πολέμους, ότι η ιστορία τους είναι
μια απάτη νοθευμένη με ιδεολογία, ακόμα και ότι ο μισητός καπιταλισμός
χρειάζεται τα έθνη-κράτη για να εξαπλωθεί. Έτσι πιστέψαμε ότι διατηρούμε την
αθωότητα μας και διαφεύγουμε της εθνικιστικής έξαρσης που επικρατεί. Βγάζουμε
τη γλώσσα στη σημαία, αλλάζουμε κανάλι στις ειδήσεις για την 25η
Μαρτίου, αρνούμαστε τις παρελάσεις και κοροϊδεύουμε τους εορτασμούς. Ώσπου
έρχεται μια γιορτή νηπιαγωγείου για να δω σημαίες, να ακούσω εμβατήρια και
απαγγελίες εύκολων ηρωικών ποιημάτων από τους μικρούς ντυμένους τσολιάδες και Σουλιώτισσες
και να κλάψω σαν παιδί που μόνο αγαπά και λαχταρά.