We are back!

Dear all,

Vasilis & Amalia are back to keep you company every Friday evening at 6 to 8 on Mythos Fm 90.6 (eastern Mediterranean timezone). For those who use the internet check at http://www.mythosfm.gr/. Just remember to click on the moving indicators at the top of the page . Hope to hear from you all and of course ENJOY ROCK MUSIC!

Μικρό μάθημα ιστορίας των συναισθημάτων

Συναινείς στο ψέμα. Φιλί σταυρωτό στην βιασύνη. Θες να μεταδώσεις την αγωνία σου μην πέσεις... αλλά ο βιαστικός δεν βλέπει, κοιτάζει μόνο και αν. Ίσως είναι και κείνος θλιμμένος και κοιτάζει μέσα του και να μην μπορεί να δει καθαρά. Πως να δει έξω του μετά.

Όλοι ονειρευτήκαμε κάποτε οτι η ζωή μας θα ήταν διαφορετική αν δεν συναινούσαμε. Ξεχνάμε το όνειρο να πετάμε πάνω απο το έδαφος. Δε βαριέσαι, η μαγεία έχει πεθάνει αιώνες τώρα. Απο τότε που μας προέκυψε η επιστήμη, είναι απίθανο να πετάς πάνω απο το έδαφος. Οι αγνωστικιστές μας μπέρδεψαν, είπαν, "μπορείς να είσαι σίγουρος οτι όπου πατάς θα έρχεσαι σε επαφή με το έδαφος αλλά ταυτόχρονα μην είσαι και σίγουρος οτι δε θα υπάρξει κάποια φορά που ο Θεός μετά απο τόσες επαναλήψεις δε θα βαρεθεί."

Και εγένετο έρευνα. Την επόμενη μέρα χάθηκε η φαντασία, θυγατέρα του χρόνου και της γονιμότητας. Έπειτα προέκυψε η γνώση, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του νέου ανθρώπου, του λογικού. Γνώση καθάρια. Την επόμενη ο κόσμος κωδικοποιήθηκε και γεννήθηκε η φρίκη, κόρη της μελαγχολίας και της προόδου. Μετά αμφισβήτησαν τη γνώση και είπαν ότι πάσχει από λάθος κωδικοποίηση, και τότε η κοινωνία μετασχηματίστηκε και ξέσπασε οργή μαζική μετά και από την σφυροδρέπανη διαταγή της Θεάς Δίκης. Πρόσφατα, παραδέχτηκαν ότι οι ιδεολογίες πεθάνανε και η γνώση όπως και η αμφισβήτησή της είναι σχετική. Μετά από κείνη τη μέρα ξέβρασε ο τόπος βαρεμάρα, το μαύρο πρόβατο της οικογένειας των συναισθημάτων της καλλιτεχνίας.

Και επειδή ο χρόνος τρέχει ταχύτατα, τώρα μας λένε ότι περνάμε κρίση και εμείς οι βαριεστημένοι πρέπει να βιαστούμε για να ξεφύγουμε τόσο όσο παίρνει τις ξεχασμένες υποτιμημένες μετοχές να ξαναβρούν την αξία τους. Εκεί έρχεται το γέλιο σαν απόγονος του ψεύδους και της συγχώρεσης για να μας φέρει στα ίσα μας. Ζήτω το γέλιο!

Τι είδους πρόοδο θέλουμε για τα παιδιά μας; (χαχαχχα)

Κάποτε, η έξοδος από την παλιά κοινωνία, την αγροτική, την συντηρητική, την πατριαρχική, συνδυάστηκε με την αύξηση των ταχυτήτων. Ο Λεβιάθαν της προόδου. Σήμερα, αναζητούμε όλο και περισσότερο την έξοδο από την κοινωνία της προόδου, τη νέα κοινωνία του άγχους και της αβεβαιότητας, του τρεξίματος ή/και της υποαπασχόλησης, του βιρτουαλισμού και της ψευδαίσθησης της τελειότητας.

Θέλουμε δηλαδή να σταματήσουμε το ρολόι του εσωτερικού επιταχυντή, αυτού του ολοκληρωμένου συστήματος προγραμματισμού και ελέγχου της σκέψης και δράσης μας. Integrated circuses γινήκαμε. Αυτές είναι οι μέρες της μικροηλεκτρονικής και της πληροφοριακής επανάστασης. Οι πληροφορίες που δέχεται ένα σύστημα ολοκληρωμένο επιδρούν στην μετέπειτα συμπεριφορά του. Θα μπορούσε με κατάλληλες εγκαταστάσεις εντός του ανθρώπινου σώματος να δημιουργήσουμε έναν ηλεκτρονικό αισθητήρα δέκτη κωδικοποιημένων πληροφοριών ώστε να επιτυγχάνουμε το εκάστοτε επιθυμητό αποτέλεσμα στις διαθέσεις μας. Ο Θεός δεν πέθανε αλλά ο Θεός είναι η τεχνολογία. Μα ο σατανάς είναι αόρατος και δεν κωδικοποιείται εύκολα η ψευδαισθησιακή φοβική σύστασή του. Ναι, φταίει η χρήση της τεχνολογίας, όπως φταίει για την κρίση το είδος καπιταλισμού που έχουμε τώρα.

Όλο το ανθρώπινο είδος είναι έτοιμο να τραβήξει μπροστά με τον ένα ή τον άλλον τρόπο. Ωχ, μυρίζομαι μπαρούτι..από μακριά ακόμα ευτυχώς, ας είναι καλά οι σύμμαχοι. Είμαστε έτοιμοι να πάμε μπροστά λοιπόν. Εγώ που νοσταλγώ τα διηγήματα του Τσέχωφ και τις ανθρωπογραφίες του Καζαντζάκη ή την θρησκευτικότητα του Ντοστό και κλείνω τα μάτια μου στην καταραμένη έλξη που νιώθω για τα άσπρα κοράκια του Ντέιβιντ Χιούμ…εεεε, συγγνώμη του Ανδρουλάκη εννοούσα, κάποιο πρόβλημα θα έχω.

Πραγματικά δεν υπάρχει ασυμβατότητα μεταξύ των δύο καταστάσεων. Πρόκειται για μια ψυχολογική ασυμβατότητα περισσότερο που όμως έχει αυτό το περιεχόμενο: από τη μια το κυνήγι της ψευδαίσθησης της ανακάλυψης ενός φουτουριστικού κόσμου, όχι τόσο μακριά από το παρόν. Ένα γοητευτικό, αβέβαιο αλλά και μαζικά επιβεβλημένο κυνήγι από τα ΜΜΕ του πλανήτη. Και από την άλλη η συναισθηματική ανάγκη για την επαφή με το παρελθόν, τις ρίζες, την αίσθηση της συνέχειας και όχι σε σύγχρονο τεχνολογικό φορμάτ αλλά στην ανέγγιχτη φυσική της μορφή.

«Ίσως να έρθουν άλλα παιδιά με μάτια λέιζερ και μαλλιά τυρκουάζ και θα κάνουνε σαμποτάζ»έλεγε το τραγούδι της Λένας πριν περίπου 30 χρόνια. Και πράγματι ήρθαν, ήταν οι ravers αλλά η ταχύτητα με την οποία χαπιάστηκαν τους εξαφάνισε κι αυτούς. Οι νέοι που θα έρθουν θα έχουν άλλα ήθη και διαφορετική ανοχή και αντοχή στην ταχύτητα που έχει η δικιά μου γενιά. Είμαστε παιδιά και θύματα της εποχής μας. Αυτή την εποχή όμως θα τη ζήσουμε όσο πιο γεμάτα μπορούμε, την ψευδαίσθηση και την απογοήτευση που προσφέρει μαζί με μια νέα συνειδητότητα για το παρελθόν και το μέλλον. Ένας φιλόλογος θα έλεγε «προς αναζήτηση ηθικών προτύπων». Η ένας μαθηματικός «βάζοντας ξανά το χαός σε τάξη και σειρά». Η πάλι ένας οικονομολόγος «συμφιλιώνοντας την ανάπτυξη με την δικαιοσύνη». Χα, ευτυχώς, τίποτα δεν έχει αλλάξει τελικά.

Ξύπνημα (ξανά)

Είναι εκείνο το πρωί στην πρωτεύουσα, στο ισόγειο σπιτάκι όπου το ξύπνημα έρχεται με ένα τόσο καθαρό μυαλό όσο και ζαλισμένο κεφάλι απο τις χθεσινές κρεπάλες. Καλύτερα ίσως να είναι κανείς συγγραφέας επί κομμουνιστικού καθεστώτος παρά επί καπιταλιστικού. Εντυπωσιακό να φαντάζεσαι τι έχουν στη ψυχή και στο μυαλό τους οι άνθρωποι του πλουραλισμού της μετα-ώριμης και γερασμένης -αν ποτέ γίνεται αυτό- καπιταλιστικής κοινωνίας. Έχουν το ποδόσφαιρο και τον γκολτζή της εβδομάδας, το πιο καλό καινούριο ringtone, τη νέα τηλεόραση υγρών κρυστάλλων 40 και ιντσών, το νέο υποσχόμενο εναλλακτικό δισκάκι απο την Άπω Αμερική (στο διαδίκτυο βέβαια). Και χίλια δυό άλλα πράγματα,τόσο αποκομμένα το ένα απο το άλλο, τόσο διασκορπισμένα όπου θα έλεγες αν ζούσες ή ποτέ φοβήθηκες οτι θα ζούσες σε έναν κοινωνικό φασισμό, μονοδιάστατο και επιβεβλημένο, θα έλεγες οτι αυτά συμβολίζουν την δραστηριοποίηση και απελευθέρωση του ατόμου.
Το άτομο με μια κουβέντα κάνει ότι θέλει. Ζήτω ο πλουραλισμός στην κατανάλωση. Ζήτω η άγνοια για την παραγωγή και τους συντελεστές της, ζήτω ο εαυτός μου και η ελευθερία μου. Είμαι εγώ και είμαι ελεύθερος απο τους άλλους. Είμαι μόνος και πασχίζω να βρω επαφή. Είμαι κι εγώ ένας συντελεστής χρήσιμος για την κατανάλωση του πλουραλισμού και υποτιμημένος για την παραγωγή του. Θεωρητική προκατάληψη είμαι, είμαι ότι είναι οι σκέψεις μου. Και οι σκέψεις υποκινούνται απο το σύστημα και την αντισυστημικότητα. Πόσο έχεις ανάγκη το ένα όταν το άλλο κατέχει το μυαλό σου...χμ, υπερβολή ίσως. Διανοητικός αυνανισμός ύστερης αστικής συνείδησης, ύστερης με την έννοια της κατάπτωσής της απο την υποσχόμενη μεσαία τάξη στην υποτιμημένη part time απασχόληση. Αυνανισμός λόγω πλήστου ελεύθερου χρόνου. Ζήτω η ελευθερία!

Part 2
Πέρα απο την επίδειξη, η μαρξιστική θεωρία δεν έχει άδικο και για την ακρίβεια βρίσκει τον στόχο της όταν κριτικάρει τον σχηματισμό του κεφαλαίου ως μή ξεχωριστό παραγωγικό συντελεστή, αλλά παραγόμενο απο την εργασία. Αυτό συντελείται σήμερα σε ένα νέο εξελιγμένο οικονομικό σκηνικό όπου οι φορντικές οικονομίες κλίμακας που απαιτούσαν μια μεγάλη μάζα εργαζομένων, τόσο για την παραγωγή των καταναλωτικών όσο και των κεφαλαιουχικών αγαθών, δίνουν τη θέση τους στην δικτυωμένη τεχνολογική οικονομία η οποία με τη σειρά της είναι έντασης τεχνολογικού και όχι εργασιακού κεφαλαίου. Ποιο είναι το ζήτημα λοιπόν? Μα οτι το νέο κεφάλαιο, το τεχνολογικό δε πολυχρειάζεται την εργασία για την αναπαραγωγή του. Αρκούν οι εξειδικευμένοι διοικητικοί, επιχειρηματικοί και επιστημονικοί χειριστές του για να αυξήσουν την φθηνή προσφορά (τον πάγιο στόχο των κλασικών και νεοκλασικών οικονομολόγων) προιόντων και υπηρεσιών. Και εκεί δημιουργείται ο καταναλωτικός πλουραλισμός ο οποίος όμως δε συνοδεύεται απο παραγωγική απασχόληση λόγω ακριβώς της υποτίμησης της εργασίας.
Το κεφάλαιο, οι πρώτες ύλες, τα μηχανήματα, δεν έχουν αυθύπαρκτη αξιακή οντότητα αλλά έχουν παραχθεί απο την εργασία κι αυτά. Όσο η παραγωγή τους γινόταν με τις γνωστές οικονομίες βιομηχανικής κλίμακας και η εργασία κατανεμόταν σε μεγάλες ποσότητες για την παραγωγή τους τόσο η πλήρης απασχόληση επιτυγχάνοταν (μέχρι τα 70ς κυρίως) και η κατανομή του εισοδήματος μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου ήταν σχετικά ισορροπημένη (αυτό οδήγησε και στην πολιτική εξαργύρωση των κοινωνικών αγώνων της εργατικής τάξης με την άνοδο της σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη).
Τις τελευταίες δεκαετίες όμως έχουμε τη μερική υποκατάσταση της εργασίας απο την τεχνολογία. Αυτό θα μπορούσε να απαλλάξει την εργασία απο τον υπερβολικό φόρτο αλλά δεν το έκανε (προφανώς γιατί χρειάζεται και πολιτική παρέμβαση ενώ το πρόταγμα της εποχής είναι let the prices work). Επίσης, παλαιότερα το βιομηχανικό κεφάλαιο, στηριζόταν στο φορντικό σύστημα και σε παλαιότερες μηχανικές και ηλεκτρολογικές (και όχι σε ηλεκτρονικές και υπολογιστικές 'οπως γίνεται σήμερα) τεχνολογίες, και παραγόταν απο εξειδικευμένη μεν πολυάριθμη και καλοπληρωμένη δε εργασία (η οποία δημιούργησε τη χρυσή μεσαία τάξη του 20ου αιώνα). Σήμερα, οι νέες τεχνολογίες συγκεντρώνουν λίγους, ελάχιστους ειδικούς στο κέντρο της επιχείρησης και αφήνουν μια πλειάδα ειδικευμένων πτυχιούχων σε χαμηλά αμειβόμενη υπο-αποαπασχολησιμότητα (η κατάπτωση που αναφέρθηκε προηγουμένως). Γεννιέται έτσι μια ανισότητα εισοδημάτων πολύ εντονότερη απο την κλασική μεταξύ της κατεξοχήν αστικής τάξης και της εργατικής. Περισσότερο παρουσιάζεται ένα άνοιγμα στην ψαλίδα μεταξύ ανώτερης μεσαίας και κατώτερης μεσαίας τάξης. Η ανισότητα αυτή είναι εν δυναμει εκρηκτικός μηχανισμός για την ισορροπία του παγκόσμιου εισοδηματικού κυκλώματος.
Σα να ξέφυγα λιγάκι απο την μαρξιακή παραδοχή της μή αυτονομίας του κεφαλαίου και να υιοθέτησα την μεταμοντέρνα εκδοχή της απόδρασης του τεχνολογικού κεφαλαίου απο την ισορροπία που η κλασική θεωρία θέλει να μοιράζει μεταξύ του κεφαλαίου και της εργασίας. Θέμα προς νεα ανάρτηση όπως πολλά άλλα που αναφύονται όπως ο ρόλος της κατώτερης τάξης στο σχηματισμό της υπερσυσσώρευσης φθηνών προιόντων λόγω χαμηλών αμοιβών ή λόγω φθηνότερης τεχνολογίας, όλα σχετιζόμενα με το μέλλον της εργασίας, την οικονομία της και την κουλτούρα που φέρει στη νέα εποχή.